Geleneksel Musıkîmizin “ Derviş-Diplomatı ”… Salih Zeki Çavdaroğlu


Toplam Okunma: 3583 | En Son Okunma: 20.11.2024 - 22:33
Kategori: Toplum ve Müzik

Kudsi Erguner’ in yurt içi ve özellikle yurt dışında 40 seneyi bulan çalışmaları bir gerçeği önümüze sermektedir. En önemli özelliği birikim ve çabalarıyla bunca yıldır Türkiye’ yi bir “Kültür Büyükelçisi” olarak temsil etmesidir. Özellikle faaliyetlerinin ilk yıllarında bırakın Devlet desteğini, bir takım işgüzar bürokratın kösteklerine rağmen, Geleneksel Türk Müziğini “uluslararası” plâtforma bir “akıncı” misyonuyla taşımıştır.

Kim ne derse desin o bugün Türk Musıkîsi’ nin Dünya ölçeğinde en önde gelen temsilcidir.

Frankfurt Kitap Fuarı etkinlikleri çerçevesinde, “Kudsi Erguner ve Topluluğu” 15 Ekim 2008 Çarşamba günü Alman Edebiyatı’nın büyük ismi Johann Wolfgang von GOETHE (1749-1832) nin “Divan’ın dan Gazeller” adı altında bir konser verdi.

Kendisi bilindiği gibi neyzen Süleyman Erguner’in torunu, neyzen Ulvi Erguner’ in oğludur. Henüz bebeklik döneminde babasının yakın ilgisi ile ney ile tanışır. On yaşlarında iken neyinde adeta profesyoneldir. Hatta 1961 yılında Radyo’da Çocuk Saati’ne, Çocuk Saatinin Yöneticisi Nadide Ercan’ın daveti üzerine gider. Ancak , programda dedesinin Uşşak makamında ve ilâhi formatına yakın bestelediği ünlü eseri “Ömrün şu biten neş’esi tam olsun erenler” ini seslendirmek için hazırlandığı sırada, Radyoevinde görevli “işgüzâr” bir adam, tarikat müziğinin yasak olduğu gerekesiyle, onu bir suçlu gibi stüdyodan çıkarır. Sanatında yaşadığı ilk hayal kırıklığı olarak bu olayı anlatır.

Ancak bir yıl sonra henüz 11 yaşındayken Konya’ da, ihtifalde okunacak “Beyatî Ayini”nde ney üflemek üzere davet edilir; ancak gitmesi kısmet olmaz. Aynı yıl Şan Sineması’ nda Mevlana’ yı anma konserine solist saz olarak iştirak eder.
İtalyan Lisesi’ni bitirdikten sonra,Paris’te Mimarlık ve müzikoloji okur.Hem mimarî,hem de müzik’te doktora yapar.Paris Belediyesi’nin Geleneksel Müzik Danışmanlığı görevinde bulunur. PeterGabriel, Peter Brook, Martin Scorsese gibi dev sanatçılarla müşterek çalışmalara imza atar.

1970 ve 80’li yılların neredeyse tamamında , Paris merkezli olarak, neyini ve müziğimizi dünyanın bir çok ülkesinde başarı ile dinletir.
Özellikle 1990’lı yıllardan itibaren Kudsi Erguner yaptığı özel çalışmalarla bir anda kendini ve geleneksel musıkimizi uluslar arası müzik kamuoyuna tanıtır.

Peter Gabriel, Jean Michel Jarre, Georges Apherghis, Didier Lookwood, Michel Portal, Christof Lauer, Michel Godard, Markus Stockhausen, Heliard Ensemble, New Ensemble, Marc Minkowsky, Fazıl Say gibi sanatçılarla, pop’tan klasik müziğe, jazz’dan contemporain’e kadar müziğin her dalında ortak çalışmalar yapar.

23 Haziran 1999’ da Erguner “Tac Mahal”ismini verdiği projesiyle, Türk ve Hint müzikçilerini bir araya getirir. Her iki coğrafyanın özellikle enstrümantal-doğaçlama müziğini, makamsal seyirleri içinde dinleyiciye sunar. Bu projede kendisine Türk müziğinden Kemençevî Derya Türkan, Kanunî Hakan Güngör, vurmalı sazda Bruno Caillat eşlik ederler.

1993 senesinde Erguner , Bruno Caillat ile müştereken İstanbul Festivali kapsamında “Doğaçlamalar”adı altında başarılı bir konser verir. Yine o yıl ünlü müzik ustası Pierre Boulez’ in klârnet, çello ne ney için düzenlediği “Dialoque”unda ney üfler.

Yine 90’lı yıllarda Fransız kompozitör Yvon Cassar tarafından kendisi için yapılan “Ney Konçertosu”nu, Paris Senfoni Orkestrası eşliğinde seslendirir.

Bu etkinliklere ilaveten Ayin-i Cem Konseri, Osmanlı Müziği ve Orient-Express ve Musıque de Harem adı altında, çeşitli ülkelerde konserler verir.

Daha sonraki yıllarda bir çok filmin müziğini yapar.Caz müziğinin ustaları Jean Marc Padovani, Peter Gabriel, Didier Lockood gibi müzisyenlerle ortak çalışma ve sayısı 70’ e yaklaşan CD yapar.

Hindistan, Pakistan, Afganistan, Japonya ve Kuzey Afrika ülkelerinde de araştırma ve çalışmalar yapar. Nusret Fethi Ali Khan, Anvar Brahem, gibi değişik ülkel sanatçıları ile yaptığı çalışmalar, bu gün “World Music” adıyla bütün dünyada büyük ilgi gören müzik akımının ortaya çıkmasına büyük oranda katkı yapar.

Paris’te kurduğu ney okulunda yetiştirdiği, Dünya’nın değişik ülkelerinden gelen öğrencilere verdiği derslerle ney’ in dünya ölçeğinde yaygınlaşmasını sağlamıştır.
70 kadar müzik CD’si üretmiştir.

“Simyacı” ve “Benerji” tiyatro oyunlarına hazırladığı müziklerle 1998 ve 2002 “Afife Tiyatro Ödülü” nün sahibi olmuştur.
 Kudsi Erguner tasavvufi müzik kültürü ve birikimi ile uluslar arası müzik platformunda Türkiye’ nin adeta bir sanat elçisi gibi halen de bütün eforu ile çalışmaktadır.

O, neyi ve organizatörlüğü dışında kalemi ile de gerek tasavvuf ve gerekse tasavvufun müziğine entellktüel anlamda katkılarda da bulunur. 2003 yılında yazdığı “Ayrılık Çeşmesi” isimli kitabında tekke ve tasavvuf musıkisi geleneğimizin,sahne gösterilerinde nasıl bir ticarî meta haline getirildiğini bütün vahâmetiyle anlatır.

Kendisine sağlıklı,uzun ömür ve başarılar diliyoruz…..




Hoşgeldiniz