TRT Tarihi Türk Müziği Arşivi’ni açıyor…
Toplam Okunma: 6010 | En Son Okunma: 22.11.2024 - 01:43
TRT Müzik Dairesi Başkanlığı; geleneksel Türk müziği açısından tarihi bir öneme sahip bulunan, yılların birikiminde değerlenmiş, bünyesinde himaye ettiği yazılı ve görsel arşivi müzik dünyamıza kazandırıyor. TRT Müzik Dairesi Başkanı Deniz Çakmakoğlu öncülüğünde girişilen çalışmalar Başbakanlık Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı ve İTÜ TMDK katkılarıyla hizmete sunuluyor. Açılış: 16 Mart 2013 Saat: 15:00,TRT İstanbul Radyosu Mesut Cemil Stüdyosu, Harbiye …
TRT sanatçıları ile İTÜ TMDK sanatçılarının vereceği konser 16 Mart Cumartesi 15:00’te TRT Müzik’te canlı yayınla ekrana gelecek. İnternet sitesinin yayına girişi dolayısıyla organize edilen özel program Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın katılımıyla gerçekleşecek. Konserin ardından, plaket töreni, sergi ve tanıtım filmi gösterimi yapılacak.
Yıllardır “halka açılması” konusu yazılan, dilegelen TRT Tarihi Türk Müziği Arşivi’nin müzik dünyasına kazandırılması ve sanatseverlerin, müzikbilimcilerin yararlarına sunulması projesi kapsamında hazırlanan site sayesinde verilere ulaşmak artık daha kolay olacak. Türk operetleri, kantolar, fasıllar, el yazması defterler, külliyatlar, hepsi nota nota, sayfa sayfa tarandı, binlerce eser müzik tarihine ışık tutmak için TRT Külliyatı sitesinde toplandı.
Arşivin gün geçtikçe daha gelişeceğini belirten TRT Müzik Dairesi Başkanı Deniz Çakmakoğlu konuyu şöyle anlatıyor:
“TRT’nin, yayın ve programlarının %75’den fazlasını müzik oluşturmaktadır. TRT, Müzik Dairesi Başkanlığı adı altında 1972 yılında bir birim kurarak, diğer müzik dallarının yanısıra Türk Müziğini gelecek nesillere aktarma sorumluluğunu üstlenmiştir.
Kurumumuz arşivinin maddi ve manevi değeri Türk Kültürü içerisinde çok öneme haizdir. Bu arşivin Müzik ile alakalı bölümünün ağırlıklı kısmı halen Müzik Dairesi Başkanlığında bulunmaktadır. Bunlardan çoğunluğu günümüz şartları gereği analogtan dijitale aktarılmış, aktarılmaya da devam edilmektedir. Yakında tüm arşivimizi Dünya’ya internet ve diğer teknik yöntemlerle açmayı planlamış bulunmaktayız.
Müzik Dairesi Başkanlığının teklifi ve Yönetim Kurulu’nun 14.11.2008 tarihli onaylı kararı çerçevesinde Başkanlığımız arşivinde mevcut Türk Müziğimizin ve kültürümüzün önemli tarihi dokümanları, çok değerli el yazması notalar dijital ortama aktarılarak satışa sunulması projesi kapsamında bir piyasa araştırması yapılmış ve 165.016 sayfanın özel cihazlarla yıpratılmadan dijital ortama aktarılabileceği tespit edilmiştir. 8 ay gibi bir süre içerisinde TRT Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulan iki cihaz ve iki personelle tarama işlemleri tamamlanmış, ancak bu orijinal eserlerin çözümlenmesi ve kataloglanması işi birçok konuda bilgi birikimini gerektirdiğinden, Külliyatların tasnifi, kataloglanması ile fiyat tespiti hususunda TRT Müzik Dairesi Başkanı Deniz ÇAKMAKOĞLU, Müzik Dairesi Başkanlığı eski Türk Sanat Müziği Müdürü ve Neyzen Cihat GENCER, Müzik Dairesi Başkanlığı Telif Hakları ve Çoğaltmadan Sorumlu Müdür B. Fulya GEDİKLİ, Başbakanlık Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi Daire Başkanı Sayın Dr. Önder BAYIR, Başbakanlık Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi Daire Tasnif İşleri Şube Müdürü İskender TÜRE ile İTÜ Türk Müziği Devlet Konservatuarı Öğretim üyesi Sayın Doç. Dr. Nilgün DOĞRUSÖZ ve Saz Sanatçısı-Uzman Vahit Anadolu’dan oluşan bir komisyon oluşturulmuştur.
Başkanlığımızda muhafaza edilen el yazması nota ve külliyatları inceleyen söz konusu komisyon, bunların orijinalleri üzerinden tasnifinin ve incelemesinin yapılmasının daha sağlıklı olacağı kanaatine varmıştır. Bu düşünceden hareketle; Osmanlı arşivlerinde çalışan Osmanlıca bilen kişilerce bu tasnif ve inceleme işlemlerinin yapılabilmesi, Ankara’ya çok sık gelmeleri durumunda Kuruma maliyet getireceği, ayrıca Kurumumuzda mevcut saklama koşullarının yıllarca bu kültürel hazinenin sağlıklı bir şekilde nesilden nesile iletilmesinde endişe yaşatması sebebiyle el yazması nota ve külliyatların İstanbul’a taşınmasının daha uygun olacağı düşünülerek, dokümanlar İstanbul/Sultanahmet’teki Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığına devredilmiş, mevcut bu eserlerin Devlet Arşivine taşınması Kurumumuz tarafından sağlanmıştır.
Arşivimizde bulunan çeşitli zamanlarda Kurumumuza hibe edilen ve/veya mirasçıları tarafından TRT’ye satılan materyaller; elyazması eski Türkçe notalar, Hamparsum nota sistemi ile yazılmış çeşitli Külliyatlar, Batı Müziği ve Halk Müziği notaları, Türk Operetleri, Kantolar, Özel Köçekçe Takımları, Fasıl dizilerinden mürekkep olup, büyük müzisyenlerden Muallim İsmail Hakkı Bey’e, Leon Hancıyan’a, Dr. Hamit Hüsnü Kayacan’a, Astikzade Bogos’a, Refik Fersan’a, Şerif İçli’ye ve Vecihe Daryal’a aittir.
Halen Başbakanlık Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi Daire Başkanı Dr. Önder BAYIR, Başbakanlık Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi Dairesi Tasnif İşleri Şube Müdürü İskender TÜRE tasnif ve kataloglama ekibi, çalışmalarını sürdürmektedir. 17.000 civarında eserin tasnifi ve kataloglama işlemleri tamamlanmış olup, peyder pey işlemleri bitenler, www.trtkulliyat.com sitemizde halkın hizmetine sunulacaktır.
Başta, bizi her konuda destekleyen ve imkânı sağlayarak bizlere güvenen TRT Genel Müdürümüz Sayın İbrahim ŞAHİN ile eski Genel Müdür Yardımcımız Sayın Mehmet CANPOLAT’a Müzik Dairesi Başkanlığı adına şükranlarımızı iletirken, bu çalışma içerisinde yer alan ve özveri, samimiyet ile çaba sarf eden başta Başbakanlık Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi Daire Başkanı Dr. Önder BAYIR, Osmanlı Arşivi Dairesi Tasnif İşleri Şube Müdürü İskender TÜRE ve Osmanlı Arşivi Dairesi Tasnif İşleri Şube Müdürlüğü çalışanları ile İTÜ Türk Müziği Devlet Konservatuarı Öğretim üyesi Doç. Dr. Nilgün DOĞRUSÖZ’e, TRT Emeklisi Kanun sanatçısı Cüneyd KOSAL’a, TRT İstanbul Radyosu Saz Sanatçısı Vahit ANADOLU’ya, TRT Müzik Dairesi Başkan Yardımcısı Özgen GÜRBÜZ’e, Telif Hakları ve Çoğaltmadan Sorumlu Müdür Fulya GEDİKLİ’ye, yeni atanması sebebiyle bilahare çalışmalara katılan Türk Sanat Müziği Müdürü Mehmet YURDAKUL’a ve bu konuda katkısı olan ve isimlerini tek tek sayamayacağım Müzik Dairesi Başkanlığı çalışanlarına Kültür hizmetimize katkılarından dolayı sonsuz teşekkürlerimi iletmek isterim.
TRT ile Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı’nın ortak çalışmasıyla dijital ortama aktarılan ve çoğu Osmanlıca harflerle ve eski nota yazım sistemleriyle yazılmış olan bu materyalin transkripsiyonu ve bugünkü dile çevrilmesi sırasında; bazı eksiklikler, bazı hatalar yapılmış olabilir. Yani yanlış tercümeler, eserlerle ilgili bilgilerde noksanlıklar bulunabilir. Sitemizi bir an önce yayına sokabilmek için, yüksek tempo ile çalışmamızdan dolayı ortaya çıkabilecek aksaklıklar için, sizlerden şimdiden özür diliyoruz.
Sitemizi daha yararlı hale getirip zenginleştirmek için; lütfen tespit ettiğiniz hatalı bilgi ve bölümleri, sizdeki bilgi ve belgelerle birlikte bize iletiniz.
Başkanlığımızca bu hususlar araştırıldıktan sonra, gerekirse düzeltme ve eklemeler yapılabilecektir.”
TRT Tarihi Türk Müziği Arşivi için Bkz:
http://www.trtkulliyat.com/