New York’ta Selim Giray ve Gulimina Mahamuti konseri … Hüsamettin Ünsal
Toplam Okunma: 5500 | En Son Okunma: 24.11.2024 - 05:50
Newyork’ta 8 Aralık 2011 akşamı Türkiye’nin tanıtımı açısından güzel bir olaya tanıklık ettik. Carnegie Hall’deki bu programda ne devlet görevlileri, ne dernek ya da vakıf temsilcileri vardı… Gerçek bir kültür olayı ve gerçek bir müzik ziyafeti çekildi, Carnegie Hall Weill Recital Hall’ünü tıkabasa dolduran dinleyiciye… Güneydoğu Kansas Senfoni Orkestrasının Şefi ve Müzik Direktörü Selim Giray’ın keman, Gulimina Mahamuti’nin piyanoyla verdikleri konser Türkiye’den ve Çin’in Uygur bölgesinden ortak sesleri, duyguları ve ezgileri aktardı dinleyicilere…
Dr. Selim Giray’ın oluşturduğu programı izleyenler, Türkiye’den yayılan seslerle Uygur topraklarından yayılan ezgilerin birbirinden hiçte farklı olmadığını gördü bir kez daha.
Program Sami Uçar’ın “Ha uşaklar…” adlı horonuyla başladı. Parçanın piyano uygulamasını Necati Giray yapmış.
Programın birinci ve ikinci bölümünde Selim Giray ve Gulimina Mahamuti iki ayrı Adnan Saygun seslendirdiler. Türk müziğinin anıt ismi Saygun’un 1941′de bestelediği sonata opus 20 ve 1955′te bestelediği Suit opus 33, Anadolu’nun zeybeğini, horonunu, halayını ve türkülerini klasik müzik formunda çok sesli olarak aktarıyordu dinleyicilere…
Programda Çin’in Uygur bölgesinden yetişen piyanist Gulimina Mahamuti, iki ayrı besteciden bölgenin seslerini sundu. Uygur bölgesinin yetiştirdiği besteci SHİ FU’nun 2 numaralı Xninjang Suiti, 1959-1981 yıllarında bestelenmiş dört ayrı bölümden oluşuyordu.
Uygur, Kazak, Kırgız ve Tajik toplumlarının yaşadığı kuzeybatı Çin ya da batı Türkistan’dan gelen sesler, dinlediğimiz Saygun sonat ve suitindeki seslerden farklı değildi. Adı güzel çiçek anlamına gelen Gulimina Mahamuti’nin piyanosuyla sunduğu ikinci eser kadın besteci CHEN Yİ’nin 1978′de Pekin merkezi konservatuarının birinci sınıfında beslediği Awariguli üzerine varyasyonlardı…
Besteci Chen Yi Çin’de kompozisyon alanında Master derecesi alan ilk kadın. Şimdi Missouri-Kansas City konservatuarında öğretim üyesi. Chen Yi’nin bestesi ise yetiştiği bölgeden Uygur’un Güzel Kızı türküsünü piyano için olağanüstü bir besteyle geniş kitlelere sunuyordu.
Gecenin sonunda ise genç bir Türk besteci ve müzikolog Emre Aracı’nin Ayışığında Boğaziçi Konçertosu’nun keman ve piyano için düzenlenen versiyonunun ilk sunumu vardı. Selim Giray’ın keman, Gulimina Mahamuti’nin piyanoyla seslendirdikleri Emre Aracı’nın opus 4 Bosphorus by Moonlight adlı yapıtı daha önce çalınan tüm parçaları duygu ve ses olarak kucaklayan bir finali oluşturdu, besteciyi ve icracıları ayakta alkışlattı.
Evet, Carnegie Hall’deki çok azı Türk, yüzleri aşan müzik severin kulaklarında Anadolu’dan ve Uygur topraklarından benzer sesler ve duygular yankılandı…
Konser sonrasında konuştuğumuz Emre Aracı, bir bütünlüğü olan bu programı tümüyle Selim Giray’ın hazırladığını belirtti.
Selim Giray’ın müzisyen olan ve Türkiye’den gelen babası -viyolonsel sanatçısı, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuarı öğretim üyesi- Doç. Necati Giray ve kız kardeşi de dinleyiciler arasında büyük bir gururla yer alıyorlardı.