Türkiye’nin ilk Çalgı Müzesi, İzmir “Müziksev” içinde açılıyor…

Toplam Okunma: 4915 | En Son Okunma: 20.11.2024 - 13:44 Kategori: Haberler

Resmi olarak 1998 yılından beri -Devlet tarafından- kurulma öyküleri dinlenen ama bir türlü gerçekleşemeyen(*) Türkiye’nin ilk çalgı müzesi açılışı, o zamanlar girişimde bulunanlarca değil de İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı (İKSEV) tarafından 25 Mayıs 2011 Çarşamba günü İzmir’de Alsancak Garı’nın karşısındaki tarihi bir Alsancak evinde(No:458) gerçekleştiriliyor. Çalgı koleksiyonu ile tanınmış kültür insanı Güner Özkan’ın(d.1944) bağışladığı yaklaşık 200 çalgıdan oluşan müzede ayrıca taşplaklar ve notalar da bulunuyor…

İKSEV başkanı Filiz Eczacıbaşı Sarper, MÜZİKSEV’de geleneksel Türk çalgıları sergisi, müzik ses kayıtlarının yanı sıra İKSEV koleksiyonunda yer alan çeşitli dönemlere ve bestecilere ait el yazması notaların yer alacağını belirterek şöyle devam ediyor:

“MÜZİKSEV zor ve uzun çabaların ürünüdür. Pek çok yöneticilik başarısının yanı sıra özellikle Amasya’da tarihi binaları restore ettirerek kent yaşamına kazandırmasıyla da tanınan dönemin Valisi Kemal Nehrozoğlu, Alsancak Garı’nın karşısında İş ve İşçi Bulma Kurumu, daha sonra İşitme Engelliler İş Okulu olarak bilinen binayı restore edilip kullanması şartıyla İKSEV’e teklif etmiş, sevinçle karşılanan bu teklif uzun ve yorucu bir süreci başlatmıştır. Çalışma Bakanlığı’nın mülkiyetindeki binanın intifa hakkı, Işılay Saygın Hanımefendi’nin unutulmaz destekleriyle İKSEV’e verilmiştir. Plan ve projelerin hazırlatılması, gerekli izinlerin alınması, yapılan işlerin Anıtlar kurulunca onaylanması ve her şeyden önemlisi kaynak bulunması uzun ayları hatta yılları almıştır.”

Binanın restorasyonunu dönemin İzmir Valisi Yusuf Ziya Göksu’nun tarihi binaların korunması ve onarılmasıyla ilgili fondan İl Özel İdaresi kanalıyla Konak Belediyesi’ne aktarılan bütçeyle başlanmış ve dönemin Konak Belediye Başkanı Muzaffer Tunçağ’ın da dikkatli takibiyle tamamlanmış ve bina 26 Şubat 2007′de İKSEV’e teslim edilmiş. Proje, İzmir Kalkınma Ajansı’nın Turizm ve Çevre Mali Destek Programına gönderilmiş ve ihtiyaç duyulan mali destek İZKA tarafından sağlanmış.

Çalgıları bağışlayan Güner Özkan www.sazlar.net web sitesinde çalgı koleksiyonuyla ilgili bilgiler şöyle:

“Tarafımdan 25 yıllık bir süreç içinde oluşturulan ortalama 200 çalgıdan oluşan bu koleksiyon; Amerika’da “The Art Institute of Chicago”, Fransa’da “Grand Palace”, Belçika’da “Museum , Vander Haegen”, Çin, Japonya, Yunanistan, Almanya, Kıbrıs ve Türkiye’de sergilenmiştir”.

1989-1993 yılları arasında Ayhan Sarı ile birlikte TRT’de hazırladıkları “Geçmişten Günümüze Çalgılarımız” Radyo programına kültürel ve Orta Asya çalgılarının ses kayıtları ile katkıda bulunan Güner Özkan’ın kendi sitesinde yayınlanan özgeçmişi:

“1944 yılında Burdur’un Gölhisar ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Gölhisar, Burdur ve Denizli’de tamamladı. İstanbul Kuleli askeri Lisesi’nden mezun oldu. 1969-1970 yılında İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü Resim-İş Bölümü’nü bitirdi. 1973 yılında kadar Konya Atatürk Kız Lisesi’nde öğretmen olarak görev yaptı.
İspanya Escuela Ceramica de Madrid’de seramik-modelaj üzerine ihtisas yaptı. 1978 yılına kadar Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde öğretmen olarak görev yaptı.
1978 yılında Konya İl Kültür Müdürlüğü’nü kurmak üzere Kültür Bakanlığı’na atandı.
Konya il kültür müdürü olarak idari görevlerinin yanısıra Türk halk müziği, klasik Türk müziği, halk oyunları, tiyatro ile ilgilendi. Konya’da gençlerin sanata olan ilgisini çekmek için sergiler, konferanslar ve sanatsal etkinlikler düzenledi.
Bu sırada Türk Dünyası müzik aletlerine de ilgi duymaya başladı. Dombra, kopuz, rebab, santur, kaşgar rübabı gibi o yıllarda Türkiye’de tanınmayan sazlarla ilgili araştırmalar yaptı. O yıllarda Rahmi Oruç Güvenç yönetimindeki Türk Müziği Araştırma Tanıtma Grubu (TÜMATA) ile ilişkiler kurdu.
Bu yıllarda Orta Asya Türk Cumhuriyetleri henüz bağımsızlıklarına kavuşmamışlardı. Bu yüzden Türk Dünyası çalgıları üzerine araştırma yapmak oldukça zordu.
1987 yılında atandığı İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Müdürlüğü görevinden 2007 yılında yaş haddinden emekli olmuştur.
Güner Özkan’ın araştırmalarındaki en önemli kaynaklar Arkeolojik buluntular, duvar freskleri, el yazması eserler, minyatürlerdir. Güzel sanatlara olan ilgisi nedeniyle müzik aletlerinin tezyinatı ile ilgilendi. Sedef, bağa, fildişi, abanoz, şimşir gibi malzemeleri kullanarak müzik aletleri üzerinde denemeler yaptı.
Güner ÖZKAN “Ses, şekil ve teknik olarak düşünüldüğünde çalgı yapımının en zor sanatlardan birisi olduğunu” ifade etmektedir. Bu konuda kendisini bir Luthiye olarak kabul etmemektedir. Çalışmalarını boş zamanları değerlendirmek için yapılan bir hobi olarak görmektedir.
Güner ÖZKAN Türkçenin yanı sıra İngilizce ve İspanyolca bilmektedir.
Güner ÖZKAN’ın en büyük arzusu “ülkemizin İzmir’de Anadolu ve Türk Dünyası’nı kapsayan bir çalgı müzesine kavuşturulması” olup bu konudaki çalışmaları sürmektedir.”

Ayrıca bkz:
Güner Özkan Türk Çalgıları Koleksiyonunu İzmir Müzik Müzesi’ne Bağışladı…
http://www.musikidergisi.net/?p=733

65 Yaş Emekliliğinin Gururlu Mutluluğu ve Güner Özkan… Dr. Ayhan Sarı
http://www.arsiv2007.musikidergisi.net/?p=102
__________________________________________

(*) O zaman (27 Kasım 1998’de) duyurusu yapılan çalgı müzesi için Yıldız Sarayı Abdülhamid konser salonu sahnesinde basın mensupları için gündüz saat 14.00’deki kokteyl ile (dönemin DSP’li Kültür Bakanı İstemihan Talay tarafından - G. Özkan bilgisi dışında- göstermelik olduğu sonradan anlaşılan) Ayhan Sarı’nın da sergi çalışmalarına görevli olarak katıldığı “Güner Özkan Çalgı Koleksiyonu” sergilenmesine karşın Etem Ruhi Üngör(1922-1999) çalgı kolleksiyonunun müze oluşumu için geçtiği, hatta planlandığı ilgili Bakanın Murat Bardakcı’yı beraberine alarak E.R. Üngör’ün evine gitmesi, Üngör ile para konusunda anlaşamadan döndüğünün duyulmasıyla anlaşılıyordu.

Konuyla ilgili olarak bkz:

Çalgılar Topladım Sana… Dr. Ayhan sarı
http://www.musikidergisi.net/?p=1136

Etem Ruhi Üngör’ün Vasiyeti… Ersin Antep
http://www.musikidergisi.net/?p=1139

Etem Ruhi Üngör ile Mülakat… Mehmet Nuri Yardım
http://www.musikidergisi.net/?p=1158

Hoşgeldiniz