Koto, Kanun ve Piyano’nun Buluştuğu İlginç Konser…

Toplam Okunma: 5252 | En Son Okunma: 24.11.2024 - 00:22 Kategori: Konserler

Japonya – İzmir Kültürler Arası Dostluk Derneği’nin katkılarıyla düzenlenen konserin oturtumu hayli ilginç. Japonların ünlü çalgısı koto’ya bizden kanun ve piyano eşlik ediyor. İzmir / Güzelyalı’daki Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi Küçük Salon’da gerçekleşecek konserde soprano Kaori Omiya’nın ezgilerinde koto’yu Atsuko Suetomi, kanunu İzmirli sanatçı Erol Gönüldaş ve piyanoyu ise Ali Aziz Dağdelen çalacak. 02 Nisan 2011 Cumartesi günü saat 20.00’de …

Koto ve 17 telli Koto’da Atsuko Suetomi 2 Nisan Cumartesi günü AASSM’ne konuk oluyor.

Konserde sanatçılar, koto soloda Sakura Varyasyonunu, Japon ilkbahar ve çocuk şarkıları, Naomi Nagai’nin Çay Seremonisi, kotoya kanun eşliğinde Kazagoromo adlı eserlerin yanı sıra Japon müzik sanatından örnekleri seslendirecekler.

Müziğe 12 yaşında piyano ile başlayan Atsuko Suetomi İstanbul’daki konser(16 Ekim 2010) repertuarında GTSM örneklerine de yer vermiş ve Nihavent Longa gibi örnekler seslendirmişti.

Japon Güzelliği ve Ustalığı Konserinin Programı :

Solistler
Atsuko Suetomi (Koto ve 17 Telli Koto)
Kaori Omiya (Soprano)
Erol Gönüldaş (Kanun)
Ali Aziz Dağdelen (Piyano)

Program
1. Bölüm / Temiz ve Sade – Berrak Japon Güzelliği

Sakura (Kiraz Çiçeği) Varyasyonu – Koto solo
Kojo no Tsuki – Koto
Japon Çocuk Şarkısı – Koto ve Kanun
Japon İlkbahar Şarkıları – Piyano ve Soprano
Türk Müziği Potporisi – Koto ve Kanun
Çay Seremonisi
Naomi Nagai

2. Bölüm / Derin Güzellik

Soprano a Capera – Soprano solo
Kuş Gibi – Koto solo
Canımdan Öte – Soprano, Koto ve Kanun
Kazagoromo – 17 Telli Koto ve Kanun

Konserin ücretsiz davetiyeleri Arzu Yücel (0532 514 42 99) den temin edilebilir.

* * *

Koto Üzerine…
Aslen Çin kültürüne ait olan koto isimli çalgı bugün tamamen Japonların milli çalgısı konumunda olup onlarla özdeşleşmiştir. Nara Periyodu olarak adlandırılan (710 -784) zamanlarda Çin üzerinden Japonya’ya giren tcheng (tçeng) ya da ch (çi)’in ve Kore yoluyla gelen komunko, kin adlı çalgıların atasıdır. Bizdeki kanun benzeri “açık telli yatık çalgılar” sınıfına girer. Genellikle 13 teli bulunmakla birlikte daha gelişmişi 17 telli koto’lar da icra edilmektedir.

İcracının yere çömelik vaziyette oturarak icra ettiği Koto çalgısı ile yapılan müzik türüne Sokyoku denir.

Eşit uzunluk ve kalınlıkta 13 ipekli ya da naylon teller üzerinde bulunan 13 oynar eşik sayesinde çalgı icra edilecek makama ayarlanıyor. Japonya ve Çin’de yaygın olarak bulunan Paulownia (yüksükotu) ağacından yapılan tını kutusunun eni: 25cm. boy ise 1.80cm. Üzerinde tını delikleri vardır.

Parmaklara Ikuta ve Yamada adı verilen parmak penası takılarak tellerin çekilmesiyle çalınır.
Japon müziği pentatoniktir.Yani bir oktav içinde sadece beş ses vardır.
Modern koto repertuarıyla klasik koto repertuarı icrada birbirinden ayrılır.

İlk kullanılmaya başlandığı zamanlarda daha çok saray ve saray çevresinde kullanılan çalgı halk arasında kullanımıyla da yaygınlaşmış.

Kotonun içinde olduğu repertuarlar arasında ise, vokal formunu (kumiuta) da içine alan Sōkyoku (koto müziği), enstrümantal müzik olarak shirabemono (şirabemono) ve basit formda olup 6 taneden fazlasının içinde olmadığı dönüşümlü olarak ara fasıl gibi icra edilen jiuta ya da tegotomono olarak bilinen türler bulunuyor.

Jiuta Japon müziğinde bir tür olmasının yanında aynı zamanda deri göğüslü telli Shamisen (şamisen) ve üflemeli shakuachi (şakuaçi) denen çalgıların da içinde olduğu geleneksel bir müzik grubudur.

Diğer enstrümanlar kotonun üslubunu takip ve taklit ederek varyasyonlar yaparken ana ezgiyi koto icra seslendirir.
Japon çalgıları içinde kotonun önemi oldukça büyüktür. Ve bu önem sadece klasik Japon müziği içinde değil, modern müziğinin içinde de aynıdır. Kotonun eğitiminde ise, pür bir teknik kullanım öğretisi esastır.

Sertap Erener’in “Here I am” şarkısının “A Tale of Two Sisters” adlı Japon-Kore ortak yapımı filmin tanıtım müziği olarak kullanılması çalışmaları, albümün tanıtımı ve film galası için Japonya’ya gittiği günlerdeki haberlerin müziği Erener’in albümünden alınmış koto ile icra edilen Japon şarkısı “sakura” idi.(1)

Bizim geleneksel müziğimizde olduğu gibi Japonlarda da hem geleneksel, hem de gelenekselin modern anlamda kullanılması çalışmaları yaygın. İkisi de ayrı kulvarlarda müzik yapıyorlar ve eski gelenekselci, klasikçi kutup moderncilere pek de iyi gözle bakmıyor.

Tanınmış koto icracıları arasında, Tadao Sawai, Kazue Sawai, Cheiko Mori gibi isimlerin yanı sıra çağdaş koto icracısı olarak da Reiko Obata anılabilir.

Atsuko Suetomi
Musashino Üniversitesi , Takasaki Sanatı Üniversitesinde Japon kültür ve müziği okudu. Modan Koto Müziği aleminde en büyük sayılan TADAO SAWAİ ve KAZUE SAWAİ ‘nin de öğrencisi oldu. 1995’ten itibaren Japonya ve dış ülkelerde her yılda 60-100 kez konser vermektedir. Sanatçının Koto’ sundan yankılanan güzel ve spritüel sesler insanları huzura kavuşturmaktadır. “Life Music” tarafından yayınlanmış olan CD’si, “Kuş gibi”, Japonya’da tedavi edici müzik olarak ün kazanmıştır.

Kore Kültür Bakanı’nın daveti üzerine 2000 Dünya Kupası töreninde çaldı.

Amerika’da bir konser turnesi yaptı. Konuk müzisyen olarak; müzik tedavisiyle ün kazanmış Dawn Becaker Çocuk Hastanesine, ve Japon Büyükelçiliği’nin organizasyona destek olduğu Blakship Festivali’ne davet edildi. Hawai’de Japonca yayın yapan radyoya Noel konseri vermek üzere davet edildi.

Peru’da Japonya Büyükelçiliği’nin daveti üzerine “Melodias Del Japon” konseri verdi. Gerek basının, gerekse dinleyicilerin büyük ilgisi yüzünden dinleyici sayısına sınır getirilmişti. Bu konserin ardından Peru Devlet Müzik Okulundan teşekkür mektubu aldı. Endonezya ve Singapur’da konser turuna çıktı. Bali Intercontinental Hotel’de Sumatora Tsunami mağdurları için yardım konserleri verdi.

Türkiye’de verdiği birçok konseri Türk medyasında yankı buldu. Türkiye’de Japonya yılı vesilesi ile çaldı. Türkçe konuşan sanatçı eşi ile birlikte İzmir’de yaşamaktadır.(2)
_________________________________
(1) Özge Denizci “Çin işi Japon İşi: Koto”
http://ozgecdenizci.blogspot.com/2008/10/japon-calglar-1-cin-isi-japon-isi-koto.html
(2) Şefika Kutluer web sitesi:
http://www.sefikakutluerfest.com/tr/16-ekim-2010

Hoşgeldiniz