“İstanbul’da iki Avrupalı” Konseri…
Toplam Okunma: 3533 | En Son Okunma: 21.11.2024 - 15:11
16 ve 17.yüzyıl İstanbul’na ait saz ve söz eserlerinin büyük bir çoğunluğu bu şehirde yaşamış iki Avrupalı sayesinde günümüze ulaştı. Bu Avrupalılardan ilki bir Leh asilzadesi olan ve genç yaşlarında Kırım Türkleri tarafından esir alınarak İstanbul’a getirilen Wojciech Bobowski(1610-1675). Bizde daha çok bilinen bilinen adı ile Ali Ufki Bey, diğeri ise İstanbul’a teammül gereği rehin olarak gelen Boğdan Prensi Dimitri Kantemir(1673-1723) idi. Ali Ufki ve Kantemir’in kitaplarında bulunan eserler ile diğer o devir eserlerin seslendirileceği konserin solistleri Prof. Erol Deran(kanun) ve Esma Başbuğ…11 Kasım 2010 Perşembe, İstanbul CRR konser salonu, saat:20.00
Ondokuz yıl Enderunda müzisyen ve hoca olarak bulunan daha sonra Divan-ı Humayunda tercümanlık yapan Ali Ufki bey’in içinde beşyüzden fazla nota bulunan ve büyük bir kolleksiyon olarak düşünebileceğimiz “Mecmuay-ı saz u söz” isimli eserinin orjinali bugün Londra’da British Library’da bulunmaktadır.
Ali Ufki Bey’in vefatından on iki yıl sonra 1687 yılında İstanbul’a rehin olarak gelen Boğdan Prensi Dimitri Kantemir çeşitli aralıklarla 1710 senesine kadar üç defa İstanbul seyahat etmiştir. Yirmi iki yıl bu şehirde yaşayan Kantemir, Sultan II.Ahmed’e takdim edilmek üzere “Kitâb-ı ‘ilmü’l mûsiki ‘alâ vechi’l hurûfât” yani kısaca Kantemiroğlu edvarı adı ile bilinen kitabı yazmıştır. Bugün İstanbul Türkiyat Enstitüsü kütüphanesinde bulunan ve iki bölüm halinde hazırlanmış Edvar içinde 350 civarında saz eseri notası ile kuramsal bilgiler mevcuddur.
Hakan Talu tarafından hayata geçirilen “İstanbul’da iki Avrupalı” projesi Ali Ufki ve Kantemir’in kitaplarındaki bazı eserlerin seslendirilmesi düşüncesi üzerine hazırlanmıştır. Ancak sadece bu iki kitapla sınırlı kalınmamış, her iki yazmada da bulunmayan o devir eserleri ile İstanbul müziğinin tarihsel gelişimininden örnekler vermek için klâsik dönemin farklı bestekârlarının eserleride konser repertuarı içine alınmıştır.
Saz Sanatçıları
-R. Hakan Talu- Tanbur
Şehvar Beşiroğlu-Çeng
-Neva Özgen -Kemençe
-Serkan Mesud Halili- Kanun, Santur
-Mete Aslan- Ud, Lavta
-Osman Kırklıkçı- Şehrud
-Hüseyin Özkılıç- Ney
-Özgür Özgüler- Viyolonsel
-Ritm-Fahrettin Yarkın
-Ritm-Ferruh Yarkın
Repertuar
I.Bölüm
-Hicaz Peşrev Ali Ufki ve Kantemir’den Beste- Şah Muat
-Hicaz Saz Semai Beste- Nayi Osman Dede
-Neva Peşrev Ali Ufki’den Beste-?
-Neva Saz Semai Ali Ufki ve Kantemir’den Beste- Behram Ağa
- Buselik Peşrev Kantemir’den Beste- Acemler
- Buselik Saz Semai Kantemir’den Beste- Kantemir
- Hisar Beste- Cam-ı lâl’indir Beste- Mustafa Itri
-Eviç Beste- Geldi cevher Beste- Ebubekir Ağa
-Ferahnak Yürük Semai- Bir dilbere Beste-Şakir Ağa
II.Bölüm
-Hicaz Ağır Semai – Kul oldum bir cefakâre Beste- Şerbetçi İbrahim Ağa
Şehnaz Yürük Semai-Dem-i visal Beste- İsmail Ağa
-Hicaz Yürük Semai- Terk eyledi gerçi beni ol mah cemalim- Beste-Zaharya
-Hicaz Şarkı- Mah yüzüne Beste-Dede Efendi
-Muhayyer sünbüle Şarkı – Ey gonca-i nazik tenim Beste-III.Selim
- Muhayyer Şarkı - NİÇİN MAHZUN Beste- Hacı Arif Bey
-Muhayyer Şarkı- yetmezmi bisterü Beste- Rahmi Bey
-Muhayyer Şarkı- OL GONCA DEHEN Beste- Şevki Bey
Prof. Erol Deran
1937`de Polatlı`da doğdu. İstanbul`lu bir ailenin çocuğu olan Erol Deran, ilk müzik derslerini subay ve bestekar babası Burhanettin Deran`dan aldı. İlk ve orta eğitimini Anadolu`nun çeşitli yörelerinde ve İstanbul`da tamamladı. 1957-1960 Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Sabih Gözen`in Kumaş Desenleri Atölyesi`den mezun oldu. Akademideki eğitimi döneminde Prof. Sabri Berkel ve Prof. Gevher Bozkurt atölyelerinde de çalışmalarda bulundu. Sanatçı, 1957-1961 döneminde İstanbul Radyosu`da kanun sanatçısı olarak görevini sürdürdü. 1961-1963 yılları arasında yedek subaylığını Ankara`da yaptı. 1963-1968 döneminde kanun sanatçılığını Ankara`da gerçekleştirdi. 1968`de İstanbul`a yerleşti ve İstanbul Radyosu`ndaki görevine yeniden döndü. 1975`de açılan ve 1983’de İ.T.Ü`ye bağlı “Türk Musikisi Devlet Konservatuarı” na öğretim görevlisi olarak atandı. 2004 yılında buradaki görevinden emekliye ayrıldı. Erol Deran İ.T.Ü Türk Musikisi Devlet Konservatuarı`nda Yönetim Kurulu Üyeliği, Enstrüman Yapım Bölümü, Ses Eğitimi Bölümü, Temel Bilimler, Çalgı Eğitim Bölümü ve Mızraplı Çalgılar Anasanat Dalı Başkanlığı görevlerini yürütmüştür. 1999 yılında sanatçının çalışmaları, Budapeşte Szechenyi Devlet Kütüphanesinde slide show olarak gösterime sunulmuştur. Winsor & Newton firmasının düzenlediği “2000 yılında Ülkem” konulu Evrensel Resim yarışmasında sanatçının eseri, 22.000 eser arasında ilk 20`ye girmeye hak kazanmıştır. Müzik Profesörü olan sanatçı çalışmalarını halen kendi atölyesinde sürdürmekte, Haliç Üniversitesinde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
Esma Başbuğ
İstanbul’da doğdu. 1986 yılında İTÜ.Türk Müziği Devlet Konservatuarını bitirmiştir. Bir müddet konservatuarda repertuar hocalığı yapan Başbuğ çeşitli Türk müziği konserlerine solist olarak katılımış, televizyon ve radyo programları ile albüm çalışmaları yapmıştır. Esma Başbuğ halen TRT.İstanbul Radyosunda ses sanatçısı olarak görev yapmaktadır.
R.Hakan Talu
1960 yılında İstanbul Üsküdar’da doğmuştur. 1984 yılında İTÜ Türk Müziği Devlet Konservatuarını bitirmiş, 1987 yılında İTÜ.Sosyal Bilimler Fakültesinde yüksek lisansını tamamlamıştır. Bir ara konservatuarda Tanbur hocalığı yapan Talu halen TRT.İstanbul Radyosunda Tanbur sanatçısı olarak çalışmaktadır.