Müzikoloji Alanında Yaşanan Sorunlar(1)…
Toplam Okunma: 3718 | En Son Okunma: 22.11.2024 - 23:29
Son günlerde ilgili e-posta gruplarında Türkiye’deki müzikbilim gerçeğinin ne derece varolup olmadığının tartışmalarının samimiyetle yapıldığı görülüyor. Gerçi henüz okullu müzikbilimcilerimiz gerek devlette, gerekse özel sektörde bir kadro bulamıyor olsalar da, ilgili alanda sorunların tartışılıyor hale gelmesi bir kazanım olarak görülebilir. Tarihimizdeki müzikolojik tartışmaların belki de en önemlilerinden biri “Ulusal Müzik ve Müzikoloji Çalıştayı” 29 Mayıs 2010 tarihinde İstanbul Kadıköy Belediyesi Süreyya Operası’nda 90 müzik uğraşanının katılımıyla gerçekleştirilmişti. Çalıştay’da fikirlerini dile getiren Neşe Ayşin Onatça’ya göre Türkiye’de müzikolojinin sorunları şöyle sıralanmış:
Müzikoloji Alanında Yaşanan Sorunlar… Neşe Ayşin Onatça
Müzikoloji bölümlerinde verilen eğitimin eksik ve yetersiz olması, müzikoloji bölümlerinin belli ve ortak bir eğitim stratejisinin olmaması. Bölümlerde ders veren eğiticilerin niteliğinin bir standardının olmaması.
Müzikolojide, alanın alt dalları göz önünde bulundurularak branşlaşmanın öğrencilik döneminde belirlenmemesi ve müzikolog adaylarının eğitim sürecinden itibaren alan ile ilgili çalışmalar yapmalarına olanak sağlanmaması.
Müzikoloji bölümü mezunlarının alanları ile ilgili düzenlenen birçok organizasyona davet edilmemesi, yaptıkları çalışmaları duyurabilecekleri zeminin olmaması nedeni ile çalışmalarını yayımlayamaması.
Müzikbilimcilerin eğitim süreçlerini tamamladıktan sonra kendi alanlarında çalışamaması ya da alanları ile ilgili işlerde istihdam edilebilecekleri kadroların olmaması. Var olan kadrolara da alan ile ilgili eğitimi ve alt yapısı bulunmayan kişilerin yerleştirilmiş olması.
Kendi coğrafyamızda oluşmuş müziğin araştırılması, tasniflenip kayıt altına alınması, arşivlenmesi ve incelenmesine olanak sağlayacak çalışmalarda müzikologların aktif durumda ol(a)maması. Kültürümüzün yabancı müzikologlarca incelenmesinin deyim yerinde ise yağmalanmasının önüne geçilmesi bağlamında çabaların olmaması.
Çözüm Önerileri
Müzikolojinin sosyal bilimlerin çeşitli alanlarından yararlanan ve yöntemlerini kullanan, disiplinler arası bir dal olduğunu göz önünde bulundurarak, tüm müzikoloji bölümü mezunlarının diğer alanlarla ortak çalışabileceği ve bilgi paylaşımının sağlanabileceği ortak bir çatı altında toplanması. (dernek, vakıf, birlik vb.) Bu üst yapıdan beklentiler:
1. Eğitim ve öğretim programlarında ve uygulamalarında başarıya ulaşabilmek; okuyan, araştıran, özgürce ve yansız düşünen, sorgulayan, tartışan, üreten ve problem çözme alışkanlığı gelişmiş nitelikli müzikologlar yetiştirilebilmesi için:
a) İleride çalışacağı meslek alanı için uygun, nitelikli öğrencilerin seçilmesi.
b) Seçilen öğrenci kitlesini eğitebilecek, iyi yetiştirilmiş öğreticilerin seçilmesi.
c) Yetiştirilmesi düşünülen müzikolog modeline göre hazırlanmış ve sürekli olarak geliştirme düşüncesi ile desteklenen ortak bir ders programının oluşturulması.
2.Mezun durumunda ya da mezun olacak olan müzikologların, ilgi, çalışma ve araştırma alanlarının tespit edilerek dalların kesin noktalarla ayrılıp kayıt altına alınması.
3.Müzikologların branşlarının ayrışıp netleşmesi sonrasında, alanlarına göre çeşitli projeler üreterek “birlik” yönetimine sunmalarına; bu projelerden uygun ve genel kitleyi müzikal anlamda bilgilendiren ve eğiten projelerin hayata geçirilmesine olanak sağlanması (radyo ve TV programları, belgeseller, festivaller, etkinlikler, araştırma ve derleme çalışmaları, yayınlar vb.).
4.Müzikologları araştırmaya ve üretime yönlendirmek amacı ile müzik alanında yaptıkları çalışmaları yayımlanabilmesi için gerekli zeminin hazırlanması.
a) Bilim çevresine yönelik olmak koşulu ile bilimsel çalışmaların yer aldığı web tabanlı ya da basılı hakemli dergilerin yayımlanması.
b) Genel kitleye yönelik bilgilendirici içeriğe sahip, basılı -ve mümkün ise ücretsiz- dergilerin yayımlanması.
c) Özellikle müzikoloji bölümü öğrencilerinin teşvik edilmesi ve üretkenliğe yönlendirilmesinin sağlanması bakımından araştırma, çalışma ve makalelerini yayımlayabilecekleri ve diğer site üyelerinin fikir ve eleştirilerini alma olanağı da tanıyan web sitesinin oluşturulması.
d) Müzik alanında yapılan tüm çalışma, etkinlik ve yayınlardan haber veren bir platformun oluşturulması.
5. Çeşitli kurum ve kuruluşlara çalışma alanlarına göre müzikolog önerilmesi ve kadroları ile istihdam edilmelerinin sağlanması.
6. Devlete bağlı sanat kurumlarında (koro, orkestra, opera, bale vb.) atıl durumda olan müzikolog kadrolarının aktif konuma getirilerek, kadrolara yerleştirilmek üzere dalları daha önceden tespit edilmiş müzikologlar ile ilgili gerekli önerilerin yapılması.
7. Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma Eğitim Genel Müdürlüğü Halk Kültürünü Araştırma Dairesi başkanlığı bünyesinde çalışmak üzere alana yönelik ilgi ve çalışmaları bulunan müzikologların önerilmesi.
8. Milli Kütüphane bünyesinde araştırma tasniflerinin yapılması aşamasında bir departman oluşturularak bu bölüm ve çalışmalarda müzikologların da istihdam edilmesi.
9. Folklor Arşivleri ve Türk Müziği Araştırma Merkezleri kurularak, alan araştırmalarının yapılabilmesinde gönüllü emek harcayacak ekiplerin kurulması ve her ekipte en az iki müzikologun istihdam edilmesi. Coğrafyamızda üretilen her türlü müziğin araştırılıp incelenmesi imkânlarının sağlanması.
10. Birlik bünyesinde ve gerekirse yerel yönetimlerden de maddi destek alınarak kültür ve sanat merkezlerinin kurulması. Bu merkezlerde, müzik eğitimciler ile işbirliği yapılarak her yaş grubuna yönelik (özellikle okul öncesi ve gençler olmak üzere) küçük miktarlı ücretler ile eğitim ve etkinlik çalışmalarının düzenlenmesi.